پنجشنبه ۰۸ خرداد ۱۴۰۴ - 
برنامه های تعادلی برای توسعه اقتصادی :
اقتصاد ایران متاسفانه فاقد یک الگوی برنامه ریزی جامع و مبتنی بر الگوهای توسعه ای خاص بوده ، لذا اقدامات و برنامه های اقتصادی عموما گرایشات موقعیتی و وضعیتی داشته و اقتصاد ملی با نوعی چالش عدم تعادل مواجه بوده و توان اجرای رویکرد حکمرانی را ندارد. چند عامل کسری بودجه،عدم توان جذب سرمایه گذاری داخلی، رشد نقدینگی،تورم ، از مهمترین موضوعات دارای تعارض با یکدیگر بوده و از دولت احمدی نژاد تا دولت های روحانی و رئیسی و پزشکیان، اقدامات موثری برای رفع آن انجام نشده است. متن حاضر با نوعی نگاه کاربردی، برخی از برنامه های کوتاه و میان مدت قابل پیشنهاد جهت کاهش این معضل را مورد توجه و تاکید قرار داده است.
کد خبر: ۳۹۷۹۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۴
دکتر محمدرضا عبدالرحیمی:
تدبير براي ايجاد مناطق آزاد و ويژه اقتصادي به عنوان قلمروهاي سرزميني با نظامات متفاوت ازقواعد ملي، لزوما يك اقدام دولتي مي باشد. با این حال، احداث،مالکیت و مدیریت يك منطقـه می تواند دولتي، خصوصی یا بامشارکت عمومی–خصوصی باشد. توسعه دهندگان خصوصی اغلب به دنبال به حداقل رساندن هزینه های اولیه عمومی و بهره گیری از تخصص های بین المللی در زمینه طراحی، ساخت و ساز وبازاریابی منطقه مـي باشند. مدیریت و نظارت بر منطقـه می تواندشامل سطوح مختلف دولتی (محلی ، منطقه اي، ملی)،سرمایه گذاران و كـسب وكارهاي فعال در منطقه و بسیاری از ذینفعان دیگر مانند تامين كنندگان مالي، انجمن های صنفی وصنعت و نمایندگان جوامع محلی یا سایر گروه های علاقه مندباشد. بعضی اوقات در داخل چارچوب قانوني واحد مدلهای حكمراني متعددي وجود دارند و مدل انتخابي به اهداف و تمركز استراتژيك هر منطقـه بستگي دارد. اغلب چارچوب حقوقي براي مناطق قوانين ملي مناطق يا مقررات گمركي يا ديگر چارچوب هاي حقوقی است كه پارامترهاي اداره و حكمراني اين مناطق وتنظيمات نهادي آنها را تعيين مـي كند. تقریباً همیشه بسته مزایا ومشوق هاي مناطق براي سرمایه گذاران، بویژه معافیت از عوارض گمرکي، مالیات و سایر مقررات تنظيم گري ملی را، چارچوب های قانونی مناطق تعيين مي كنند.
کد خبر: ۳۹۷۶۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۲۱
اقتصاد نهادی و نهادگرایی اقتصادی در نوبل اقتصادی ۲۰۲۴:
دارون عجم اوغلو و همکارانش سایمون جانسون و جیمز رابینسون به دلیل تحقیقاتی در موضوع شکاف‌های رفاهی بین ملت‌ها جایزه نوبل اقتصاد را با هم شریک شدند. عجم اغلو در ایران و جهان با کتاب‌های چرا ملت‌ها شکست می‌خورند (۲۰۱۲) و راه باریک آزادی (۲۰۱۹) و رویکرد میان‌رشته‌ای خود که شامل اقتصاد، تاریخ و علوم سیاسی بوده و طرح مباحث اساسی در زمینه‌هایی همچون توسعه اقتصادی، نقش و اثرگذاری نهادها در اجتماع، همچنین تاثیرات تکنولوژی بر نابرابری، شناخته می‌شود. ایده محوری آثار عجم‌اوغلو و رابینسون این است که نهادها، به معنای قواعد رسمی و غیررسمی که رفتار اقتصادی و سیاسی را شکل داده و تنظیم می‌کنند، در بلندمدت مهمترین عامل تعیین‌کننده توسعه اقتصادی هستند. اینکه نهادها برای رشد اقتصادی اهمیت دارند و اینکه نهادها به این دلیل ایستا و دیرپای باقی می‌مانند که بازیگران سیاسی در هر جامعه‌ای منافع خود را در حفظ آنها به شکل موجودشان می‌بینند. عجم اوغلو و رابینسون در کتاب چرا ملت‌ها شکست می‌خورند، دو نوع نهاد را تعریف می‌کنند که سرنوشت کشور‌ها را شکل می‌دهد: نهادهای فراگیر و نهادهای استثماری. عجم اوغلو و رابینسون استدلال می‌کنند که نهادهای بد نتیجه نظام‌های سیاسی هستند که در کشور‌های در حال توسعه برای متنفذان سود‌های خصوصی ایجاد می‌کنند، ولو اینکه با این کار اکثریت جامعه را فقیر کنند. جوامعی که موفق می‌شوند دولتی قدرتمند، ولی پاسخگو ایجاد کنندو در این جوامع توان حکومت و پایداری اجتماعی به‌طور همزمان رشد می‌کنند. عجم اوغلو معتقد است بدون نهادهای فراگیر، منافع حاصل از پیشرفت تکنولوژی تنها در دست اقلیتی کوچک از متنفذان متمرکز شود و نابرابری افزایش می‌یابد.
کد خبر: ۳۹۶۵۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۰۱
گفتگو با علی سرزعیم:
کتاب‌های زیادی درمورد دیدگاه‌های لیبرتارین و چپ چاپ می‌شود. طبیعی است که جامعه دانشگاهی و فکری ایران به‌سمت یکی از این مکاتب می‌روند. در این میان جای خالی افرادی احساس می‌شد که آستین بالا بزنند و بگویند مساله اصلا ایدئولوژیک نیست و بخش زیاد آن فنی است.یکی از علل برداشت عمومی نادرست از مبانی علم اقتصاد، به ویژه سازوکار اقتصاد بازار و نقش دولت در آن، کم کاری اهل دانش اقتصاد است. اقتصاددانان تاکنون نتوانسته اند آن چنان که باید مبانی و یافته های علم اقتصاد را به زبانی ساده به جامعه معرفی کنند؛ و به همین دلیل، کژفهمی در خصوص مبانی علم اقتصاد و سازوکار بازار امری شایع است. نظریۀ اقتصادی دولت، نوشتۀ نیکولاس بار، استاد برجستۀ اقتصاد در مدرسۀ اقتصاد لندن، کتابی است درسی و جامع که به موضوعات مطرح در حوزۀ رفاه اجتماعی و نگرانی های روشنفکران دربارۀ آنها می پردازد. نویسنده در جدالی فکری با چپ گرایان از یکسو و طرفداران افراطی بازار از سویی دیگر، با اتکا به دانش اقتصاد، از چهارچوبی متقن برای نظرات خود بهره می گیرد. همان گونه که او در جای جای کتاب عنوان می کند، نقش دولت در اقتصاد بیش از آنکه موضوعی ایدئولوژیک باشد، مسئله ای فنی است و تلاش عده ای برای ایدئولوژیک کردن آن از عدم تفتن آنان به موضوعات فنی ناشی می شود. نویسنده تلاش می کند با بهره گیری حداقلی از روابط ریاضی، ایده های اصلی خود را مطرح کند و با فراست کامل به نقدهای رایج برحسب مبانی ترسیم شده پاسخ گوید
کد خبر: ۳۹۵۲۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۹
الهام فخاری عضو سابق شورای شهر:
الهام فخاری عضو سابق شورای شهر تهران، در خصوص چالش‌های پیش روی کشور در حوزه سیاسی گفت که امنیتی‌تر شدن سیاست در ایران چالش بزرگی بوده و منجر به پیش‌حذفی و بیش‌حذفی کنشگران و نیرو‌های سیاسی شده است. کشور را نمی‌توان و نباید یک کلوپ خصوصی سیاسی تلقی کرد این وضعیت به وخیم‌تر شدن فساد می‌رسد. هولناک است که برخی از مدیران کلان نگاه‌شان به مردم این شده که مردم قدرت تشخیص ندارند و برای ۲۰۰ هزار تومان یارانه یا پول دنبال ماشین تان می‌دوند. هنگامی که واژه‌ی «عبور» از چهره‌های مرجع اجتماعی-سیاسی-فرهنگی یا روش و ابزار‌های مردم‌سالارانه مطرح می‌شد باید این را به مثابه یک هشدار مهم در نظر می‌گرفتند. عبور از سازوکار‌های قانونی یعنی افزایش از کارافتادگی خردورزی و هیجان‌مدار شدن کنش و واکنش‌ها و به‌نوعی آشفتگی که برای همه جامعه زیان‌بار خواهد بود. در کل هم شوربختانه رفتار مدیریتی کشور گویای نشنیدن و بی‌توجهی به پیام مردمی است که در برهه‌هایی از ایشان به‌طور نمادین دعوت به حضور می‌کنند، ولی امکان برخورداری از انتخاب‌های متناسب با گوناگونی اجتماعی را فراهم نمی‌کند یا منتخبان را چنان از کار می‌اندازد که گره‌ای از زندگی مردم گشوده نمی‌شود. شما نمی‌توانید به زور یا خیال‌پردازانه مردم را قانع کنید که همچنان در صحنه باشند وقتی نشانه‌ها و رفتار‌ها گویای هیچ‌کاره کردن‌شان، بی‌توجهی به گوناگونی سلیقه‌شان، معیار نبودن قانون (قانون به مثابه ابزار توزیع عادلانه فرصت‌ها و نه تهدید و بگیر و ببند) و فروریختن روز به روز باشند.
کد خبر: ۳۹۴۶۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۷
فرشاد مومنی در نشست فساد سیاسی و راهکارهای مهار و مقابله با آن:
مقام معظم رهبری سال ۱۴۰۳ را سال جهش تولید با مشارکت مردم اعلام کرده است. فرشاد مؤمنی در نشست «فساد سیاسی و راهکارهای مهار و مقابله با آن» که توسط انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها برگزار شد در همین رابطه معتقد است که، مشارکت‌زدایی از مردم در بازار‌های سیاست و اقتصاد به مثابه کندن گور حکومت به دست حکومت‌گران است. مسئله اقتصاد و سیاست در جامعه، دارای رابطه تنگاتنگی با یکدیگر بوده و برقراری تعامل سازنده و پایدار بین آنها از الزامات محسوب می‌شود. چرا که در غیر اینصورت به سمت اقتصاد سیاسی و دو پیامد مخرب اثرگذاری‌های مخرب سیاست در اقتصاد و همچنین ناتوانی سیاست در هدایت درست اقتصاد، حرکت خواهیم نمود. حکومت‌ها در یک ساخت توسعه نیافته معمولا یک حمایت نامتقارن از حقوق مالکیت را هم در دستور کار قرار می‌دهند که پیوند تمام عیار بین مسأله سیاست و اقتصاد را با وضوح بیشتری به نمایش می‌گذارد. هانتینگتون در کتاب «نظم و زوال سیاسی» فساد را نشانه جنگ قدرت در ساختار حکومت می‌داند؛ و از این زاویه او هم تصریح می‌کند که هیچ عنصری به اندازه فساد نظم سیاسی را مورد تهدید قرار نمی‌دهد. آنجا گفته می‌شود که فساد عریان‌ترین و مهلک‌ترین شیوه تعرض به امنیت حقوق مالکیت تلقی می‌شود و اگر چنین حسی پدیدار شد، فرودستان احساس استثمار ظالمانه از سوی فرادستان می‌کنند. هر حکومتی که نسبت به فساد سهل‌انگار شود، وقتی که دچار بحران مالی می‌شود، از یک طرف برای از بین بردن آن بحران به صورت بسیار بی‌قاعده و بی‌ضابطه چنگ به سر و صورت مردمش می‌اندازد و از سوی دیگر از طریق مسئولیت‌گریزی نظام‌وار در زمینه امور حاکمیتی، خود را تضعیف می‌کند. فساد سیاسی، که بلافاصله به سایر گونه‌های فساد‌ها ترجمه می‌شود، ترجمان بحران مشارکت است. عموم متفکران توسعه از تقدم امر سیاسی بحث دارند و تصریح می‌کنند که توزیع ناعادلانه قدرت بزرگترین نیروی محرکه توزیع ناعادلانه ثروت، گسترش و تعمیق فساد، وابستگی‌های ذلت‌آور به دنیای خارج، تشدید بحران محیط زیست و فقر و نابرابری است. حیاتی‌ترین عنصر برای گسترش و تعمیق فساد، هم در ساخت سیاسی و هم در ساخت اقتصادی، روی چند محور استوار است. شماره یک آنها «کمبود شایسته‌گزینی و محور قرار گرفتن ارادت‌سالاری به جای شایسته‌گزینی» بوده و در مرتبه‌های بعدی، «سقوط کیفیت قاعده‌گذاری به ویژه در قوای مقننه و مجریه»، سیاست‌های اقتصادی نادرست» قرار دارند.
کد خبر: ۳۹۴۶۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۰
دیدگاه منصوری و اطهاری در خصوص مدیریت شهری:
انتقادات از وضعیت مدیریت شهری در حال بالا گرفتن است. بازنگری در طرح جامع شهر تهران به عنوان عالی ترین سند برنامه ریزی این شهر طی ماه های اخیر، کارشناسان را نسبت به سرنوشت این شهر حساس کرده است. ساختار اقتصاد و مالیه شهر از جمله مهم ترین مباحثی است که مدیریت شهری بر مبنای ان می تواند تصمیم گیری کند.
در همین خصوص نشست تخصصی «وظایف مدیریت شهری در توسعه اقتصادی» از سلسله نشست های «توسعه و اقتصاد شهر» در پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی «نظر» برگزار شد و کمال اطهاری، پژوهشگر حوزه توسعه و دکتر سید امیر منصوری استاد دانشگاه تهران و رییس پژوهشکده «نظر» ، دیدگاه های انتقادی خود در این خصوص را بیان داشتند.
کد خبر: ۳۹۳۶۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۲
علی سعادت آذر رایزن فرهنگی ایران در ژاپن:
برای بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌هایی که میان ساکنان این کشور با ایران در حوزه فرهنگ و هنر و تمدن وجود دارد، گفتگویی با علی سعادت آذر (رایزن فرهنگی ایران در ژاپن) انجام شده که در ادامه می خوانید:تعداد گردشگران ژاپنی که به ایران سفر می‌کنند طی ۱۰ سال به شدت کاهش یافته. بخشی از این کاهش به دلیل زیرساخت‌هاست. سال‌های گذشته پرواز مستقیم از تهران به توکیو داشتیم، اما اکنون این جایگاه را از دست داده‌ایم. فاصله‌ای که بین ویزای ایران و ژاپن وجود دارد یعنی سطح پاسپورت‌هایی که دو کشور دارند نیز سبب شده تا در صدور روادید از سوی طرف ژاپنی به ایرانی‌ها ملاحظاتی وجود داشته باشد و این یک تنش گردشگری محسوب می‌شود. روادید برای ایرانی‌ها به سختی صادر می‌شود و تحریم‌هایی که وجود دارد عامل تاثیرگذار است. همچنین محدودیت‌هایی که در دسترسی به اینترنت، سرعت و… داریم و ضعف‌هایی که در زیرساخت‌ها داریم در افکار عمومی ژاپن تاثیرگذار است. باید دقت کنیم تا این کاستی‌ها جبران شود.
کد خبر: ۳۹۲۴۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۴
حسین سلاحورزی:
حسین سلاح ورزی در یادداشتی نوشت: پاسخ این سوال که آیا متن پیشنهادی برنامه هفتم توسعه در شکل فعلی آن به توسعه صنعتی منجر خواهد شد، در یک کلمه، «خیر» است. برای فهم این معنا که چرا برنامه هفتم نسبت محکمی با توسعه صنعتی ندارد، در ابتدا باید به بررسی عمیق‌تر مفهوم توسعه صنعتی بپردازیم. ادامه یادداشت را بخوانید.
کد خبر: ۳۹۰۰۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۴
قاسمی:
به نظر می‌رسد اولویت‌های سیاست‌گذاری کلان در ایران با وجود همه شعارها، اقتصاد نیست، چون اگر اولویت، اصلاح شرایط اقتصادی باشد، مسیر مشخص است.
کد خبر: ۳۸۸۹۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۹
سوال عباس آخوندی از احمد توکلی:
عباس آخوندی از احمد توکلی پرسید: چگونه شما از نهادی که اساسا وجودش خلاف قانون اساسی است انتظار مصوباتی در راستای تحقق عدالت، توسعه و انطباق با قانون اساسی دارید؟ جایگاه شورای انقلاب فرهنگی در کجای قانون اساسی است؟
کد خبر: ۳۸۵۸۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۹
عدم تناسب بین اهداف و ابزار سیاست خارجی؛
دکتر مهدی فاخری گفت:، چون باقی کشور‌ها هم فعالیت هسته‌ای داشتند. کشور‌هایی مانند برزیل، هند، پاکستان و همچنین رژیم صهیونیستی در این مسیر بودند، اما هیچ کدام تبدیل به یک دستور کار بین المللی نشدند. به همین جهت سیاست خارجی ما همچنان در گرو پرونده هسته‌ای است و تصمیماتی که در کنارش و در ارتباط با ایران گرفته می‌شود، مثل امروز که در جریان مذاکرات هستیم و می‌بینیم که توافقاتی که قبلا انجام شده بود یا راهکار‌ها و برنامه‌هایی که در نظر گرفته شده بود، شاید چندان به نتایج مورد نظر ما نزدیک نباشد و همچنان چالشی برای کشور است.
کد خبر: ۳۸۳۱۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۵
شاخص های توسعه منابع انسانی هشدار می دهند؛
گزارش ۲۰۲۱ شاخص جهانی دانش (GKI) برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) منتشر شده است. کشور ایران در شاخص فضای برانگیزاننده و توانمند ساز برای آموختن از ۱۵۴ کشور رتبه ۱۲۳ را بخود اختصاص داده است. در آموزش عالی با این همه کمیت بزرگی داریم، رتبه جهانی ما از ۱۵۴ کشور ۱۳۷ است چرا؟ از جمله نقطه ضعف‌های عمده ما عبارتند از: تنوع پذیری وآزادی علمی با رتبه ۱۴۲، در کیفیت اشتغال دانش آموختگان با رتبه ۱۲۳، در کل تأثیر اجتماعی آموزش عالی با رتبه ۱۱۷ . آیا این شاخص ها جای سوال و اما و اگر ندارد.
کد خبر: ۳۷۸۱۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
اعتماد را برگردانیم؛
امیررضا واعظ آشتیانی فعال سیاسی گفته اقتصاد مثل خم رنگرزی نیست که داخل خم بکنیم در بیاوریم و بگوییم اقتصاد درست شد. بلکه ساز و کار علمی دارد و دولت باید شرایط را در این اقتصاد به هم ریخته مهیا کند تا بتواند پانسمان‌ها، مسکن‌ها و بعد جراحی‌های خود را داشته باشد.
کد خبر: ۳۷۳۳۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۲
بودجه عمرانی دولت ها از کجا می آید؟
در ایران بخش مهمی از تحلیل اقتصاد سیاسی به "نفت" بازمیگردد! وابستگی درآمد‌های بودجه به نفت، سبب شده تا با کاهش یا افزایش درآمد‌های نفتی، بسیاری از سیاست‌های اصلاحی دولت که در قالب قانون بودجه به تصویر کشیده می‌شود، به موفقیت نرسد.
کد خبر: ۳۷۰۹۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۱/۰۲
عبد الناصر همتی؛
عبدالناصر همتی، رئیس‌کل پیشین بانک مرکزی، در نشستی به تحلیل وضعیت اقتصادی کشور پرداخت و مهمترین اولویت اقتصادی را «اصلاح حکمرانی اقتصادی» به معنای تکیه بر اصول علمی در مدیریت امور کشور دانست. همتی ۹ چالش مدیریت کشور را که در قالب حکمرانی اقتصادی قرار دارند، تشریح کرد.
کد خبر: ۳۶۹۰۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۹
حکمرانی غلط اقتصادی؛
عبدالناصر همتی در نشست دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان با موضوع «تحلیل اقتصاد ایران» گفت: باید پذیرفت که با ادامه تحریم اقتصاد توسعه پیدا نمی‌کند. ممکن است خیلی‌ها به من ایراد بگیرند که مجدداً همه چیز را به تحریم وصل کرده‌ام. زمانیکه کشوری در تجارت، امور بانکی و مالی نتواند با دنیا ارتباط برقرار کند چگونه توسعه پیدا خواهد کرد؟ آیا کشوری یافت می‌شود که توسعه خوبی دارد و با دنیا ارتباط ندارد؟ برخی می‌گویند ۲۰ درصد مشکلات از تحریم است. مگر می‌شود؟!
کد خبر: ۳۶۸۸۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۷
تله ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی برای دولت سیزدهم؛
گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد بار مالی ناشی از اوراق سررسید شده هم بابت اصل و هم سود در سال ۹۷ حدود ۳۵ هزار میلیارد تومان برآورد شده در حالی که برآورد‌های امروز که سازمان برنامه و بودجه منتشر کرده و حتی مقامات رسمی اقتصادی نیز به زبان می‌آورند نشان می‌دهد این رقم تا ۴ سال دیگر به یک ابعاد وحشتناک نزدیک به ۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. در چنین شرایطی اگر دولت هیچ گرفتاری مالی دیگری هم نمی‌داشت همین مسأله برای ورشکستگی و به بحران انجامیدن مدیریت نظام اقتصادی کشور کفایت می‌کرد چه رسد به این اینکه کشور با مسائل بسیار فراتری از این قضایا مواجه باشد.
کد خبر: ۳۶۸۶۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۵
سیاست‌های خصوصی‌سازی؛
از منظر پژوهش‌گران، فراهم نشدن زمینه‌های خصوصی و به سرانجام نرسیدن سیاست‌های مربوط به این امر، بیش از هر مسئله‌ای به شکل دولت ارتباط پیدا می‌کند، از همین‌رو محققین باور دارند دولت رانتیر شاکله چنین دشواره‌ای را شکل داده است.
کد خبر: ۳۶۸۴۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۰۲
اندیشمند برجسته علوم سیاسی:
فرهنگ رجایی، استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه کارلتون در یک نشست علمی گفت: چین برای من شوروی دوران استالین است. در شوروی دوران استالین فقط قدرت نظامی بیرون آمد و از چین حالا چیزی غیر از «قدرت اقتصادی» بیرون نخواهد آمد.
کد خبر: ۳۶۷۶۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۲